Systemy Business Intelligence, czyli rafinerie na miarę XXI wieku

10 sierpnia 2021

Dane, dane… wszędzie

Trudno sobie dzisiaj wyobrazić życie bez dostępu do Internetu. Według danych z 2019 roku, w krajach rozwiniętych ok. 87% gospodarstw domowych jest podłączonych do sieci. Niemal każdy z nas posiada smartfon z dostępem do internetu i codziennie dokłada bajtowe cegiełki, składające się na ponad 44 zetabajty globalnego wolumenu danych. Funkcjonujemy w czasach datafikacji, czyli stopniowego odzwierciedlaniu kolejnych obszarów rzeczywistości w świecie cyfrowym. Wszechobecność danych tworzy z nich cenny materiał, nazywany nową ropą naftową (ang. data is the new oil). Trwająca obecnie czwarta rewolucja przemysłowa dostarcza narzędzi technologicznych, za pośrednictwem których dane są generowane, przetwarzane, przechowywane i analizowane. Jednym z takich rozwiązań jest analityka biznesowa (ang. Business Intelligence, BI). Postrzegając dane jako ropę naftową, spójrzmy na narzędzia BI 4FACTORY jak na swego rodzaju rafinerię.

Nieoczyszczony surowiec nie ma żadnej wartości. Podobnie jest z danymi – surowe, nieoczyszczone, nieprzetworzone – tylko zajmują przestrzeń na dyskach, natomiast poddane odpowiednim procesom – mogą zostać olejem napędowym przedsiębiorstw. Wykorzystanie analityki biznesowej pozwala na odkrywanie istotnych wzorców zawartych w danych, przez wdrożenie odpowiednich narzędzi zwanych systemami Business Intelligence.

Business Intelligence – od wydobywania danych do lepszych decyzji

Pojęcie Business Intelligence funkcjonuje od lat osiemdziesiątych XX wieku. Oznacza zbiór koncepcji, metod oraz procesów, które mają na celu poprawę jakości decyzji biznesowych przy wykorzystaniu danych zawartych w całości zasobów informacyjnych przedsiębiorstwa, a także wiedzy oraz doświadczenia uczestników biznesu, w celu szczegółowego zrozumienia jego dynamiki. Analityka biznesowa stanowi połączenie systemów oraz wiedzy eksperckiej, które przy wykorzystaniu odpowiednich metod, pozwalają na integrację i przetworzenie danych oraz wyciągnięcie z nich wniosków.

Przodkami aplikacji BI są systemy wspomagania decyzji (ang. Decision Support Systems, DSS), które wchodziły w skład pierwszej generacji rozwiązań, pozwalających na uzyskanie oczekiwanej przez użytkownika informacji poprzez dynamicznie generowane zapytania SQL. Aplikacje DSS stanowią także jedną ze składowych systemów BI i służą do analitycznego przetwarzania informacji przy wykorzystaniu wielowymiarowych kostek OLAP (ang. Online Analytical Processing).

Wykorzystanie rozwiązań klasy BI 4FACTORY pozwala na:

  • szybki oraz wygodny dostęp do złożonych, wielowymiarowych analiz,
  • zmniejszenie pracochłonności związanej z przygotowywaniem zestawień,
  • kontrolę aktualnej sytuacji w organizacji poprzez m.in. monitorowanie wskaźników w czasie rzeczywistym,
  • identyfikację występujących problemów,
  • przygotowanie zaawansowanych raportów bez konieczności posiadania szerokiej wiedzy z zakresu IT,
  • elastyczne i proste dostosowanie do indywidualnych wymagań klientów.

Analiza danych biznesowych zintegrowanych ze wszystkich zasobów informacyjnych w przedsiębiorstwie, pozwala na uzyskanie kompletnych informacji na temat funkcjonowania poszczególnych jego działów i identyfikację pojawiających się trudności. W rezultacie umożliwia to szybką reakcję, podjęcie odpowiednich czynności naprawczych oraz monitorowanie przekształconych obszarów w celu weryfikacji skuteczności wprowadzonych zmian. Dane przechowywane są najczęściej w bazach danych systemów informatycznych przedsiębiorstwa (lokalnych i chmurowych), m.in. rozwiązań klasy ERP, EAM, MES czy CRM. Ponadto, do analiz wykorzystywane są pliki płaskie (Excel, CSV), które pochodzą z narzędzi wspierających przebieg procesów zachodzących w przedsiębiorstwie, zewnętrzne źródła internetowe, np. notowania kursów walut, a także dane udostępnione przez webserwisy, takie jak Facebook, Twitter, Instagram czy YouTube.

ETL, czyli rafinowanie danych

Na wykorzystanie danych pochodzących z różnych rozwiązań informatycznych, używanych przez przedsiębiorstwo, pozwalają procesy ekstrakcji, transformacji i ładowania danych (ang. Extraction, Transformation, Loading, ETL), wchodzące w skład systemów Business Intelligence. ETL umożliwia odpowiednie przygotowanie danych do późniejszej analizy, jest trzyetapowym procesem przetwarzania danych, na który składają się:

ekstrakcja – wydobycie danych z co najmniej jednego lub wielu źródeł oraz przeniesienie ich do hurtowni danych,

transformacja – konwersja danych do jednego formatu, agregacje, ujednolicanie, filtrowanie, czyszczenie, łączenie lub dzielenie kolumn, wprowadzenie reguł biznesowych, dokonywanie obliczeń,

ładowanie – zasilenie hurtowni danych przygotowanym wsadem.

Prawidłowo zaprojektowany proces ETL i właściwe przygotowane dane są kluczowe w kontekście szybkiego tworzenia wydajnych analiz i dostarczania użytkownikom niezbędnych informacji. Proces ETL stanowi więc jeden z najważniejszych elementów, jakie wchodzą w skład Business Intelligence. Szacuje się, że konsumuje nawet ok. 80% budżetu i czasu projektu wdrożeniowego.

Analizy – olej napędzający zmiany

Po wydobyciu, oczyszczeniu i załadowaniu danych, kolejnym etapem jest zwizualizowanie ich w taki sposób, który pozwoli użytkownikom na wyciąganie wniosków. Systemy Business Intelligence umożliwiają tworzenie zaawansowanych zestawień w formie raportów historycznych, a także kokpitów menedżerskich (ang. dashboard), pozwalających na monitorowanie zmian w czasie rzeczywistym. Ich zadaniem jest wspieranie procesu podejmowania decyzji poprzez przedstawienie informacji i wiedzy w przyjaznym środowisku. Kokpit menedżerski jest pulpitem, który udostępnia najistotniejsze informacje, wymagane do monitorowania osiągnięcia określonych celów, przedstawione w formie graficznych wizualizacji. Nowoczesne systemy klasy Business Intelligence dostarczają wielu różnorodnych elementów wizualnych, takich jak klasyczne wykresy kolumnowe, słupkowe czy kołowe, a także liniowe i kaskadowe, tabele, mierniki – pozwalające na prezentację wartości wskaźników, mapy, czy fragmentatorów umożliwiających filtrowanie. Mnogość elementów wizualnych pozwala na wybór sposobu prezentacji, adekwatnego do specyfiki analizowanych danych. Dzięki dobrze przygotowanym zestawieniom, jesteśmy w stanie zobaczyć najistotniejsze informacje już na pierwszym planie. Interaktywność i wzajemnie filtrowanie poszczególnych wizualizacji, pozwalają na zagłębienie się w szczegóły, zbadanie przyczyn bieżącego stanu, wykrycie anomalii, a także dostrzeżenie wzorców i zależności występujących między danymi. W oparciu o takie analizy, jesteśmy więc w stanie natychmiast dostrzec pojawiające się anomalie i odpowiednio zareagować, a także podjąć strategiczne decyzje, które w perspektywie przyczynią się do wzrostu konkurencyjności firmy.

Rys.1 Business Inteligence, autor: Ewelina Waszkowiak-Smoleń, DSR

Liderzy na rynku rafinerii danych

Rynek systemów Business Intelligence bardzo prężnie się rozrasta. Jak podaje firma Gartner, w 2020 roku osiągnął on 22,8 mld dolarów, przewiduje się, że do 2022 roku wzrośnie do niemal 29,5 mld dolarów. Coraz więcej firm dostrzega konieczność elastycznego podejmowania świadomych decyzji w oparciu o gromadzone dane i decyduje się na wdrożenie systemu BI. Szybka reakcja na odchylenia, optymalizacja procesów, eliminacja wąskich gardeł, którą umożliwiają zestawienia dostarczone przez narzędzia BI, jest kluczowa do osiągnięcia przewagi konkurencyjnej. Gartner, w swoim najnowszym raporcie wskazuje trzech liderów na arenie rozwiązań Business Intelligence.

Na pierwszym miejscu znalazł się Microsoft Power BI. Narzędzie rozwija się bardzo dynamicznie. Raz w miesiącu pojawiają się aktualizacje. W oparciu o potrzeby i opinie użytkowników systematycznie dodawane są nowe funkcjonalności, wizualizacje, ulepszane są także wcześniej udostępnione komponenty. Rozwiązanie dostępne jest w dwóch modelach: SaaS – jako usługa w chmurze MS Azure, a także on premise – za pośrednictwem Power BI Report Server. Narzędzie Power BI Desktop jest bezpłatne i może służyć do samodzielnego analizowania danych pochodzących z lokalnych źródeł.

Na drugim miejscu uplasowało się Tabelau, które wyróżnia się przejrzystym interfejsem i prostotą obsługi, na którą nie wpływa rozwój narzędzia pod kątem funkcjonalnym. Aplikacja, dzięki wykorzystaniu autorskiej technologii VizQL, która łączy zapytania do bazy danych i optymalną wizualizację, pozwala na szybki dostęp do informacji.

Na trzecim miejscu znalazł się Qlik. Dostawca oprogramowania oferuje aplikację Qlik Sense, wyposażoną w funkcję self-service visualization, umożliwiającą samodzielne tworzenie analiz w formie kokpitów menedżerskich. Firma kładzie nacisk na rozwój narzędzi sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego. Kluczowe funkcjonalności systemu działają w oparciu o używany i rozwijany od ćwierć wieku silnik asocjacyjny – Qlik Cognitive Engine.

Producenci rozwiązań typu Business Intelligence skupiają się na dostarczaniu łatwych w obsłudze narzędzi analitycznych, które pozwalają na zestawienie ogromnych ilości danych z różnych systemów w jednym miejscu i tworzenie analiz dostosowanych do indywidualnych potrzeb użytkowników. Business Intelligence pozwala przekształcić pokłady nieoczyszczonych danych w prawdziwy olej napędowy dla podejmowania lepszych decyzji.

Autor:

Ewelina Waszkowiak-Smoleń

Junior Business Intelligence Analyst DSR S.A.

Skontaktuj się z naszym ekspertem

Przeczytaj także:

Dlaczego harmonogramowanie jest tak krytyczne?

Dziesięć mitów o harmonogramowaniu przy ograniczonych zasobach